Doktora Tezi Nasıl Yazılır?
İçindekiler
Doktora tezi nasıl yazılır? Nasıl bir Yol İzlenmelidir?
Doktora; ülkemiz şartlarında yüksek lisanstan mezun olan bireylerin en az 4-bazı üniversitelerde 3 veya 3.5 yıl sürebilmekte-, en fazla 6 yıl süren zorlu ve emek gerektiren bir yol olduğu aşikardır. Doktora programlarına kayıt yapan bireyler sırasıyla;
- Doktora süresinde vermesi gereken dersleri verir (En az 27 kredi- 9 Ders -Bazı üniversitelerde bu sayı fazla veya eksik değişebilmektedir.Ancak 8 dersten aşağı ders olamaz.-)
- Dersleri başarı ile tamamlayan adayların bir sonraki aşamada yeterliliğe hazırlanması beklenir ve ders dönemi sonrası en geç 6 ay sonra Yeterlilik sınavına girer.
- Yeterlilik sınavını başarı ile geçen aday tez önerisini verir ve tez dönemine geçer. Ancak yeterli görülmeyen öğrenciye kurul tarafından eksik olduğu düşünülen bazı dersler tekrar aldırılır. Bu dersleri başarı ile tamamlayan öğrenci sonra tekrar yeterlilik sınavına alınır.
- Tez dönemine geçen aday doktora tezini yazmaya başlar. İşte bu konuda sizlere hangi aşamaları takip etmeniz gerektiğini ve doktora tezini yüksek lisans tezi gibi olamayacağını açıklamaya çalışacağız.
Doktora Tez Aşaması
Doktora tez dönemine geçtiniz ve nereden başlayacağınız konusunda ne yapacağınızı bilmiyorsunuz. O zaman maddeler ile bu aşamaları sırasıyla açıklayalım.
- Tezinizin konusunu ve süreci ilk önce tekrar en baştan ve detaylı olacak biçimde danışmanınız ile konuşun. Danışman doktora tez aşaması boyunca en büyük desteği verecek kişi olacak. Hem bireysel desteği hem de tecrübesi ile size yol gösterecek kişi danışmanınızdır.
- Danışmanınız ile görüşüp süreci planladınız ve artık sırasıyla adımları atıp, yaptığınız her şeyi raporlayıp danışmanınıza da uyan zamanlarda ona gösterin veya mail atın ki son durumu o da sizinle beraber takip edebilsin. Hem bu şekilde tez sürecinde daha motive olursunuz.
- Tez için ilk yapacağınız şeyin planlama olduğunu söyledik. Sonrası araştırma probleminizi tanımlamak ve buna yönelik geliştirmeniz gereken bir uygulama veya materyal varsa bunları tasarlamak olacak.
- Araştırma probleminizi tam olarak kesinleştirdikten sonra buna yönelik ulusal ve uluslararası veritabanlarından probleminize yönelik literatür çalışması yapmanız gerekmektedir.
- Elde ettiğiniz literatürü kategorik olarak ayırın (Tez, makale, bildiri, kitap, kitap bölümü vs.). Daha sonra bu çalışmaları tek tek inceleyerek hızlıca konunuz ile ilgili olanları ayırıp diğer ilgisiz olanları çalışmanızdan çıkarın.
- Artık elde ettiğiniz çalışmaları okuyabilirsiniz ve bu çalışmaları okurken kesinlikle notlar almayı unutmayınız. Bu not almayı dijital ortamda yapmanız daha faydalı olacaktır. Bunun için Mendeley gibi atıf programlarını kullanarak .pdf uzantılı dosyalar üzerinde notlar alabilirsiniz. Yada Nvivo programını kullanarak da çalışmaları okuyup bu çalışmalardan bazı kesitler alıp bunları daha sonra atıf atmanız gereken yerlerde kullanabilirsiniz. Bunları yapamam derseniz makaleyi okuyup bir tane word dosyasına tablo oluşturarak buraya makalenin genel bilgilerini girip sonra karşısına da ne anladığını yazabilirsin.
- Literatür okurken artık zamanlar kendi tezinin giriş kısmını ve teorik çerçevesini yazmaya başlıyorsun. Çünkü kafanda bir bilgi birikimi oluşuyor. Bu da senin araştırma problemine göre tezinin literatürünü şekillendiriyor.
- Tezin yöntem kısmını yazarken danışman ile paslaşmak esastır. Çünkü danışmanınız size yöntem ve method kısmındaki eksikleri bildirecektir. Unutmayın bir doktora tezinde en önemli bölümler Yöntem ve Sonuç kısımlarıdır. Siz yöntem bölümünde tam olarak bu çalışmada ne yapmaya çalışıyorsunuz onu yazıyorsunuz. Yöntem içerisinde araştırmanızın modeli, veri toplama araçları, evren ve örneklemi, veri analizi yöntemleri gibi çalışmanın nasıl yapıldığına dair bilgiler içermektedir.
- Çalışmanızın deney uygulaması varsa yapıp buradan verileri topladıktan sonra artık bulgular ve yorumlar bölümü altından bu verilerin analiz edilmiş halini sunabilirsiniz. Yöntem olarak hangi modeli kullandıysanız ona göre bir yol izleyecek, bulgularınızı araştırmanızın problem ve alt problemlerine göre yazacaksınız.
- Bulgularınızı genel hatlarıyla yorumlayarak yazmanız gerekmektedir. Asıl büyük yorumu “Sonuç, Tartışma ve Öneriler” kısmına saklamanız gerekiyor.
- Sonuç, Tartışma ve Öneriler bölümünde araştırmanızın sonuçlarını yine alt problemlerinize göre yazmanız gerekiyor. Sonuçları yazdıktan sonra tartışma bölümünde sizin araştırmanızdan elde ettiğiniz sonuçlar ile literatürdeki benzer sonuçlar birbiri ile eşleşiyor veya çelişiyor mu? bunu ortaya çıkaracak ve atıflarla destekleyerek yazacaksınız. Son olarak bu çalışmanın yapıldığı şartlar göz önüne alınarak ve sonuçlar da göz önünde bulundurularak bu alanda gelecekteki yapılacak çalışmalara bazı öneriler getirmelisiniz.
- Son olarak kaynakçanızı APA 6 formatına göre düzenledikten sonra tezinizi bir kaç kez okuyup düzeltmeleri yapın ve en az bir dil uzmanına okutun. Türkçe alanından bir uzmana okuttuktan sonra kendi alanınızdan da bir veya iki uzmana okutup dönüt alınız. Tabi danışmanınız ile bu sırada koordineli hareket edin.
- Bu aşamadan sonra intihal raporu almak için tezinizi Turnitin programına yükleyin ve yüzde kaç intihal oranı çıktığına bakın. Buna göre tekrar düzeltmeniz gereken yerler olabilir.
Son olarak…
Evet tezinizi yazmanız için gereken aşamaları ve yapmanız gerekenleri yazmaya çalıştık. Biz ne dersek diyelim, ortaya çıkacak ürünün kalitesi her zaman sizin ne kadar çalışıp onu nasıl şekillendirdiğinize bağlı olduğunu unutmayın. Ve asla ben bunu yapamam demeyin. Bir kere o çalışma girdabına kapılınca siz bile usanmadan çalışmayı temiz bir şekilde ortaya çıkarmak için elinizden ne geliyorsa yapacaksınız. Daha iyi ve nitelikli doktora tezleri görmek dileğiyle esen kalın…