Akademik araştırma nasıl yapılır?
Akademik araştırma nasıl yapılır? sorusuna araştırma yapmak ve sonucunda ortaya bir yayın çıkarmak amaçlı bir yazı hazırladık.
Akademide en çok bahsi geçen ve yeni başlayanların bu konuda bilgi sahibi gerektiği “araştırma nasıl yapılır” konusuna bu yazımızda değinmek istedik. Akademik hayat tam anlamıyla lisans sonrası uzmanlaşma dediğimiz yüksek lisans (master) ile başlar. Sonra asıl bilgi üretme ve bilime yenilik katacak işler yapmaya başlayacağınız ve alanınızda tam anlamıyla uzmanlaşacağınız doktora dönemi ile bir eşiği geçmiş olursunuz. Sonrası gerçek manada adaylıktan çıkıp “Akademisyen” kimliği almanız.
Bir akademisyen veya akademisyen adayı lisansüstü eğitim alan öğrenciler nasıl araştırma yapmalı, nereden ve nasıl faydalanmalı inceleyelim.
Makale, bildiri ve tez yazımında araştırma nasıl yaparım, nereden başlamalıyım?
Bir konu ve probleminiz var. Böyle bir durumda ilk yapacağınız şey danışman hocalarınızdan gerekli bilgileri almanız ve bir yol haritası belirlemeniz gerekiyor. Çünkü belirleyeceğiniz yol haritası size tam olarak nerede ne yapmanız gerektiği hakkında bilgiler sunacak. Probleminiz bir konu veya kavram etrafında şekilleniyor ve sizin literatürde bu konu ve problem hakkında daha kimler ne tür araştırmalar yapmış görmek istiyorsunuz. Zaten bu elde edeceğiniz çalışmalar sizin kendi çalışmanızın literatür ve kuramsal (teorik) çerçevesini oluşturacak. Dolayısıyla bu aşamada ilk akla gelen soru “Ben bu kaynakları nereden bulacağım?” sorusu. Bunun iki yolu mevcut.
- Akademik Google (www.scholar.google.com),
- Üniversiteden bağlanabileceğiniz ulusal ve uluslararası veritabanları (Science Direct, EBSCO, Wiley, SAGE Journal, Ebrary, Proquest vb.),
- Ulusal Tez veri merkezi (yoktez.yok.gov.tr)
Bu saydığımız sistemlerden ilki çok bilindik bir literatür araştırma yöntemidir. Google scholar birçok veritabanını ve web ortamını tarayarak size aradığınız yayınlara erişme fırsatı sunar. En büyük artısı makale, kitap, kitap bölümü ve diğer yayınların -kısmen hatalı da olsa- alıntı sayılarını gösterir.
Ayrıca bu yayınların APA ve diğer formatlara göre alıntılamanız için size kaynakçada sunabilmektedir. Ancak taradığınız yayınlara scholar üzerinden erişmeye çalıştığınızda da yine dergiye abone olmadığınız için birçok yayına erişme şansınız olmayacaktır. Dolayısıyla scholar da üniversitenizin internetine bağlanarak araştırma yapmanız önerilmektedir. Yada kampüs dışı erişim olanağı ile üniversitenizin abone olduğu veritabanlarına her yerden erişim sağlayabilirsiniz.
Üniversite veritabanlarından yukarıda bahsetmiştik ve 2. maddemizde yayın, tez, kitap vb literatür araştırmalarınızı üniversitenizin abone olduğu veritabanlarından bulabilirsiniz. Bunun için üniversitenin kütüphane sayfasına girmeniz ve oradan aramalarınızı yapmanız gerekmektedir. En çok kullanılan dergi ve arama motorları Science Direct, EBSCO, Wiley, SAGE Journal, Ebrary, Proquest vb. sistemlerdir.
Son olarak araştırmanız hakkında daha önce yapılmış tezler var mı bunları bulmak için Ulusal Tez veri merkezini (yoktez.yok.gov.tr) ziyaret etmeniz gerekmektedir. Buradan detaylı tez araması yapabilirsiniz. Yöktez sisteminin nasıl kullanılacağını görmek için tıklayınız.
Elde ettiğiniz yayınlarınız artık sizin literatürünüzü oluşturmaktadır. Şimdi yapacağınız şey bu yayınları araştırma(veri) temelli, teorik ve uygulama temelli olarak ayırıp işinize yarayacak olanları seçmeniz olacaktır. Bu ayrımı yaptıktan sonra artık bu yayınları okumaya başlayabilirsiniz. Yayınları okurken bir Caqdas yazılımı (Nvivo, Maxqdata, Atlas vb.) ile analiz edip notlar tutabilirsiniz. Okuduğunuz yayınlar size tezinizi veya makalenizi yazarken de oldukça fayda sağlayacaktır. Çünkü bilgi düzeyinizi yükselmekte ve yayın yazım işlemi kolaylaşmaktadır.
Yöntem kısmı tez veya makale gibi yayınların en önemli bölümüdür. Bu bölümde neyi nasıl yaptığınız, hangi modeli, hangi ölçme aracını ve veri analizi yöntemini kullandığınız ve varsa uygulama araçlarınızın tanıtımı yer alacaktır. Akademik camia genelde giriş ve sonuç bölümü yazmanın zor olduğunu söyler ama yöntem bölümü de en önemli alanlardan birisidir. Bu arada yayınınızı hazırlarken özet bölümünü en son yazmanız gerektiğini ve max 200 kelime olmasına dikkat ediniz.
Sonuç olarak elde ettiğiniz verileri bulgular kısmına yazacaksınız. Sizin elde ettiğiniz sonuçları, önerileriniz ve kısmi veri temelli literatür desteğiyle birlikte sonuç, tartışma ve öneriler bölümünü oluşturacaksınız. Kaynakçanızı da daha önceki yazımızda belirttiğimiz gibi bir atıf programı ile düzenlemeniz işinizi kolaylaştıracaktır. Evet artık çalışmaya son şeklini verdiniz, şimdi gözden geçirme vakti. Şimdiden hepinize kolay gelsin.
